Świątynie Chełmna

Jeżeli jesteście fanami zabytków sakralnych, zwiedzając Pomorze odwiedźcie koniecznie Chełmno i jego zabytkowe kościoły.

Zakon Kanoników Regularnych od Świętego Ducha, inaczej zwany Zakonem Duchaków, założony został w 1175 r. we Francji przez bł. Gwidona, który wybudował szpital Ducha Świętego i pomagał biednym i porzuconym dzieciom. Był to zakon wyznania katolickiego. W latach 1280-1290 powstał w Chełmnie kościół św. Ducha działający jako szpitalny kościół właśnie zakonu Duchaków. Od 1694 r. właścicielem kościoła stało się Zgromadzenie Sióstr Miłosierdzia. W 1828 r. stał się magazynem wojskowym, w XX wieku ponownie świątynią katolicką, a obecnie służy bractwu rycerskiemu Chorągwi Ziemi Chełmińskiej – urządzono w nim wystawę poświęconą kulturze rycerskiej oraz ogólnie Ziemi Chełmińskiej. Zabudowania klasztorne zostały rozebrane.

We wnętrzu zwróćcie uwagę na XVIII-wieczne sklepienie kolebkowe oraz gotyckie malowidła naścienne. Kościół św. Ducha jest najmniejszym w Chełmnie.

Drugi gotycki kościół Chełmna to kościół św. Jakuba Starszego i św. Mikołaja. Powstał w 1258 r. i należał do zakonu franciszkańskiego. Kiedy w 1806 r. nastąpiła likwidacja zakonu bogate wyposażenie kościoła przeniesiono do innych świątyń. Rozebrano budynki klasztorne i barokową kaplicę z 1751 r. Przez 6 lat (1822-1828) kościołem zajmowało się Zgromadzenie Sióstr Miłosierdzia, następnie stał on opuszczony. W 1866 r. świątynia stała się kościołem gimnazjalnym. We wnętrzu zwróćcie uwagę na główny ołtarz, ambonę, ławki, organy, sklepienia, neogotycki witraż z 1867 r. oraz najcenniejsze we wnętrzu gotyckie zworniki na sklepieniu.

Najbardziej okazałym jest kościół wniebowzięcia NMP (kościół farny). Jest jednym z najstarszych i największym na Pomorzu Wschodnim. Wybudowany został w latach 1280-1320 i należał do Zakonu Krzyżackiego. Od XIII wieku działała przy nim szkoła i biblioteka. W 1519 r. fara stała się kolegiatą, a po 1649 r. Sanktuarium Maryjnym. Umieszczono w niej obraz Matki Boskiej Chełmińskiej. W latach 1676-1825 kościołem opiekowało się Zgromadzenie Księży Misjonarzy, którzy uruchomili przy nim drukarnię. W 1825 r. zakon został zlikwidowany. W kolejnych latach etapami remontowano kościół.

Wnętrze kościoła jest mieszanką stylów gotyckiego, renesansowego, barokowego i rokokowego. Jest różnorodne i ciekawe. Nie przeoczcie gotyckich figur apostołów przy filarach od strony nawy głównej, zworników, gotyckich malowideł, chrzcielnicy z przełomu XIII/XV wieku, epitafi z końca XVI-XVIII w. oraz renesansowych stalli w prezbiterium.

Zachęcamy Was do wejścia na wieżę, skąd rozciąga się piękny widok na Chełmno i okolicę. A sam kościół nadal pełni swoją funkcję sakralną.

Odwiedźcie również kościół św. Apostołów Piotra i Pawła zbudowany w XIII w. jako kościół dominikański. W latach 1829-1945 pełnił funkcję kościoła ewangelickiego, obecnie ponownie jest katolicki. Wnętrze kościoła jest w stylu późnobarokowym, natomiast na zewnątrz świątynia zachowała gotycki charakter.