Wilczy Szaniec

Generał Alfred Jodl określił życie w tym miejscu jako „coś pośredniego między życiem w klasztorze i obozie koncentracyjnym”. Mowa o Wilczym Szańcu, kwaterze głównej Hitlera podczas II wojny światowej. To jedno z najczęściej odwiedzanych miejsc na Mazurach. Nie bez powodu. Spacer wśród bunkrów robi wrażenie.

Wilczy Szaniec (Wolfschanze) powstawał w latach 1940-1944, a nazwę swą wziął od przydomka Hitlera „Pan Wolf”. W gierłoskim lesie wzniesiono 80 budowli, w tym 50 bunkrów, całość na powierzchni 250 ha. Otoczono teren zasiekami a następnie polem minowym. Można powiedzieć, że była to ulubiona kwatera Hitlera (dla jego bezpieczeństwa miejsce pobytu fuhrera często zmieniano, ale w Gierłoży przebywał najdłużej). Dowództwo kwatery w Gierłoży obejmowali Wilhelm Keitel, Alfred Jodl, Martin Bormann. Poza wojskowymi przebywali tam wszyscy ludzie, potrzebni do obsługi tego „miasteczka”: sekretarki, fryzjerzy, kucharze, lekarze… Ich wspomnienia z pobytu z Wilczym Szańcu zostały spisane i są fascynujące.

Traudl Junge, najmłodsza sekretarka Hitlera tak opisywała Wilczy Szaniec „Hitler nie był jednak zbyt mocno zachwycony lokalizacją nowej kwatery; latem było duszno, powietrze było wilgotne, a na domiar tego mocno dawały się we znaki komary. (…) Zimą tutejszy krajobraz był szczególnie uroczy. Nie zapomnę ośnieżonych drzew, błękitnego nieba, rozległych mazurskich przestrzeni i uroczych jezior. (…) Nie docierały do mnie informacje o tym, co się działo na frontach i jakie było prawdziwe oblicze wojny.” – Jerzy Szynkowski „Wilczy Szaniec”

20 lipca 1944 niemiecki pułkownik Claus von Stauffenberg i niemiecki oficer, porucznik Wehrmachtu Werner von Haeften dokonali w Wilczym Szańcu zamachu na życie Hitlera. Niestety nieudanego.

W nocy z 24 na 25 stycznia 1945 r. wysadzono obiekty Wilczego Szańca. Po wojnie rozminowywano ten teren i zakończono w 1955 r.

Mamy dla Was radę – abyście nie byli zawiedzeni wizytą w Wilczym Szańcu, poznajcie kontekst historyczny miejsca i dopiero potem pójdźcie go zwiedzać. A najlepiej wynajmijcie jednego z wielu przewodników czekających na Was w Gierłoży albo sprytnie podłączcie się do jakiejś grupy.