---

Opis obiektu:

---

Pisz położony jest w Puszczy Piskiej, nad jeziorem Roś i rzeką Pisą tworzącą szlak kajakowy.

Z zabytków polecamy Wam kościół św. Jana Chrzciciela z XVII w., pozostałości zamku oraz neogotycki ratusz z 1900 r. a w nim Muzeum Ziemi Piskiej, z kolei na zapleczu ratusza neogotycka baszta po dawnym browarze. W 1850 r. założono w Piszu cmentarz żydowski, niestety do dzisiejszych czasów dotrwał jeden nagrobek oraz kilka podstaw macew. Fragmenty jednej zobaczycie w Muzeum Ziemi Piskiej.

Zwrócimy Waszą uwagę na jeszcze jeden cmentarz. Jest to cmentarz wojenny, na którym pochowano niemieckich i rosyjskich żołnierzy z okresu I wojny światowej. Nazwano go obecnie "Parkiem pokoju", a w kaplicy znajdującej się na cmentarzu postawiono krzyż jako symbol pokoju i pojednania pomiędzy narodami.

Wrażenie zrobi na Was 8 niemieckich schronów z lat 1939-1944, które można poznać dzięki trasie historycznej "Piska Pozycja Ryglowa". Mimo, że Pisz podczas II wojny światowej został zniszczony aż w 80%, schrony ocalały i są teraz w świetnej formie. Na trasie schron bierny Regelbau 502, którego wnętrze bardzo dobrze odrestaurowano i wyposażono w ekspozycję militarną. Kolejny jest schron dla CKM wraz ze schronem dla armaty przeciwpancernej. Na kolejnym - schronie biernym - zachowały się resztki oryginalnego maskowania oraz numeracja. Po maszcie radiowym i wieży obserwacyjnej zachowało się niewiele; latem szukajcie w trawie ledwo widocznych śladów fundamentów. Kolejny na trasie jest następny schron bierny, a dalej połączenie schronu dla armaty przeciwpancernej ze schronem biernym. Przed Wami do zobaczenia jeszcze schron bojowy dla CKM, schron bierny ukryty w lesie, którego wysokość stropu równa się niemal z powierzchnią ziemi oraz ostatni na trasie obiekt, czyli schron bojowy z dwoma izbami dla CKM, kopułą obserwacyjną i izbą flankującą. Położony jest na terenie prywatnym, dlatego można go obejrzeć jedynie z zewnątrz.

W Piszu zobaczycie również pruską pozostałość, tzw. kamienną babę odnalezioną podczas wykopalisk archeologicznych w Wejsunach w 1872. Obelisk o wysokości 140 cm ma zarysowaną twarzą. Na terenach zamieszkiwanych dawniej przez pruskie plemiona znaleziono jak dotąd 21 takich bab. I tu ciekawostka - to wcale nie są baby, czyli kobiety a posągi przedstawiające mężczyzn. Nadal nie mamy pewności, do czego służyły, ale prawdopodobnie symbolizowały bóstwa pruskie, lub bohaterów.