---

Opis obiektu:

---

Szlak oznakowany jest kolorem zielonym i liczy 55 km. Zatacza on pętlę i przebiega następująco: Snopki - Karwik - Niedźwiedzi Róg - Końcewo - Wejsuny - Szeroki Bór Piski - Szeroki Bór - Wiartel - Jabłoń - Wąglik - Snopki. Są to tereny gminy Pisz i Ruciane-Nida. Szlak przebiega głównie przez lasy Puszczy Piskiej. Łącznikiem dla zielonego szlaku, skracającym go, jest szlak czarny Pisz-Snopki liczący 1,9 km.

Szlak rozpoczyna się w Snopkach. We wsi w czasie II wojny światowej znajdował się Wychowawczy Obóz Pracy dla przymusowych robotników z Polski, Rosji, Ukrainy, krajów bałtyckich. Rozlokowany był w kilku miejscach, a obóz główny znajdował się pod lasem. W czasie wojny przez obóz przeszło kilka tysięcy osób. Zlikwidowano go jesienią 1944 r. Włada tam teraz las, a w miejscu dawnej bramy obozowej mieszkańcy wsi ułożyli z niewielkich kamieni zarys grobu zwieńczony drewnianym krzyżem.

Z zabytków polecamy Wam zobaczenie cmentarza wojennego z I wojny światowej, dawnego cmentarza ewangelickiego z pocz. XX w. i drewnianej chałupy (nr 65) z przełomu XIX i XX wieku.

Ze Snopek szlak wiedzie do wsi Karwik leżącej nad jeziorem Seksty, które tworzy zatokę Śniardw - największego jeziora w Polsce. Niedaleko wsi znajduje się śluza Karwik zbudowana w latach 1845–1849, która łączy Pisz ze Śniardwami i resztą szlaku Wielkich Jezior Mazurskich. W Karwiku zachowało się kilka zabytkowych chałup mazurskich oraz kilka cmentarzy i mogił żołnierskich.

Kolejny na trasie jest Niedźwiedzi Róg, położony nad Śniardwami. Nazwa wsi nawiązuje do bogactwa niedźwiedzi, które zamieszkiwały dawniej te tereny. Ostatniego zabito w 1804 r. Na wysokim brzegu dawnej bindugi znajduje się doskonały punkt widokowy na Śniardwy i wyspy Pajęcza i Czarci Ostrów. Zwróćcie również uwagę na pomnik przyrody - lipę rosnącą we wsi oraz zabytkowy cmentarzyk ewangelicki. A w lesie, ok. 500 m od wsi, znajduje się staropruskie stanowisko archeologiczne

Z Niedźwiedziego Rogu należy pojechać do Końcewa. Ciekawa jest nazwa wsi. Nawiązuje ona do osadników, którzy przybyli w to miejsce i uważali, że jeziora i puszcza stanowią zaporę nie do przebycia. W Końcewie zobaczcie domu z początku XX w., 2 cmentarze ewangelickie z pocz. XX w. oraz Leśniczówkę Końcewo.

Po Końcewie szlak rowerowy Niedźwiedzi Róg prowadzi do Wejsun. Wejsuny położone są nad jeziorami Wejsunek i Warnołty połączonymi ze Śniardwami przez zatokę Szyba. W Wejsunach zajrzyjcie do Izby Regionalnej mieszczącej się w drewnianej, zabytkowej chałupie mazurskiej z XIX w. A tam m.in.: stare meble, przedmioty codziennego użytku, narzędzia gospodarskie, rzadkie egzemplarze gazet, kancjonały drukowane gotykiem, kronikę Wejsun, przedwojenną mapę szkolną regionu, stare fotografie, krosna, drewniana wędka oraz tabliczka szkolna, która dawniej zastępowała uczniom zeszyt. Inne zabytki Wejsun to ewangelicki kościół z 1898 r., cmentarz ewangelicki z kwaterą z okresu I wojny światowej, drewniane chaty oraz Leśniczówka Wejsuny.

Z Wejsunami związana jest kamienna baba - pruski obelisk o wysokości 140 cm z zarysowaną twarzą, znajdujący się obecnie w Piszu na Pl. Daszyńskiego. Baba znaleziona została w Wejsunach w 1872 r. Przedstawiała prawdopodobnie Prusom bóstwo lub bohatera.

Z Wejsun szlak rowerowy prowadzi do Szerokiego Boru Piskiego, gdzie znajdował się ściśle tajny ośrodek naukowo-badawczy Luftwaffe (sił powietrznych Trzeciej Rzeszy). Przed wojną prowadzono w nim prace badawcze nad silnikami rakietowymi i pociskami sterowanymi. Nieprawdą jest, że znajdowała się tam kwatera wojenna Goeringa. W czasie wojny były to jedynie fortyfikacje bierne. Pobyt Goeringa ograniczał się do kurtuazyjnych wizyt i polowań, a Goering był zapalonym myśliwym i często polował w Puszczy Rominckiej oraz w Puszczy Piskiej.

Następna na trasie jest wieś Szeroki Bór, a następnie Wiartel położona na południowym brzegu jeziora Wiartel oraz w pobliżu wschodniego krańca jeziora Nidzkiego. Pomiędzy jeziorami leżą małe jeziora Jaśkowo (zwane Stare Pieczysko) i Jaśkówko. Z zabytków zobaczcie 3 cmentarze ewangelickie oraz schron bojowy z 1939 r. We Wiartlu znajduje się Wiosna Narciarska z trasami narciarstwa biegowego.

Z Wiartla, przez Wiartel Mały i Jabłoń dotrzecie do wsi Wąglik. W niej odwiedźcie cmentarz ewangelicki z początku XX wieku. W lesie niedaleko Wąglika znajduje się mogiła nieznanego oficera armii rosyjskiej. Szlak rowerowy zatacza pętlę i kończy się w Snopkach.